Renoveren is beter dan heropbouwen
Wat is het beste, een woning renoveren, of afbreken en heropbouwen? Financieel wordt de rekenoefening wel eens gemaakt, maar wat betreft milieu-impact is dit niet evident.
Een grote uitdaging is onder andere de materialenimpact, met de energie die in deze materialen is opgeslagen en wat het inzetten van nieuwe materialen in de weegschaal werpt.
De scriptie van Judith Haanen en Anneleen Bollé (ingenieurswetenschappen architectuur UGent) brengt meer klaarheid in de zaak. Onder de titel 'Het ecologisch debat tussen renovatie en herbouw van eengezinswoningen' gaan deze ingenieur-architecten in op twee groepen scenario's, renovatiescenario's enerzijds en herbouwscenario's anderzijds. Hoeveel performanter moet een nieuwbouwwoning zijn om beter te presteren dan een gerenoveerde woning, vragen ze zich af.
Ze wijzen op de welbekende grote impact van bouwen en wonen op de CO2-uitstoot en het feit dat het Belgische gebouwenareaal zich in een energetisch deplorabele toestand bevindt. Vanuit die bevinding kijken ze of qua milieu-impact, los van financiële overwegingen, voor renovatie of nieuwbouw moet worden gekozen.
Kantelpunten
Om te kunnen vergelijken namen de onderzoekers een Gentbrugse thermisch niet-geïsoleerde rijwoning van 1963 als case-study. Bij renovatie of nieuwbouw volgens passiefwaarden komt renovatie beter uit de vergelijking door de grotere milieu-impact van de materialen bij nieuwbouw.
Een kantelpunt doet zich voor wanneer het K-peil tussen de gerenoveerde en de nieuwe woning 27 punten verschilt. Wanneer nieuwbouw meer dan 27 K-peilpunten beter scoort, is herbouwen van de woning beter qua milieu-impact. Maar merk op dat dit kengetal nuance vraagt. Zo verschuift het kantelpunt voor grotere woningen, woningen met grotere dakoppervlakken, woningen met meer dan twee vrijstaande gevels enzovoorts. De invloed van raamoppervlakte en vloerafwerking in de keuze tussen renovatie of herbouw is echter veelal te verwaarlozen.
Hoewel deze masterproef theoretisch is, probeerden Haanen en Bollé praktijk en realiteit zo goed mogelijk te simuleren. De exacte cijfers van de verschillende resultaten zijn case-specifiek, maar de genomen conclusies zijn dat niet.
In de meeste gevallen is verouderde Belgische woningen renoveren, de beste manier om de CO2-uitstoot van woningen radicaal te verminderen.
mtech+prijs 2021
Voor hun masterproef werden Judith Haanen en Anneleen Bollé bekroond met de mtech+prijs 2021. Mtech+ is het nieuwe loopbaanfonds voor de metaal- en technologische industrie. Dit jaar ondersteunen zij deze prijs voor het eerst en volgen daarmee technologiefederatie Agoria op. Het winnende duo ontvangt 1500 euro.
De scriptie is vrij beschikbaar op https://scriptiebank.be/scriptie/2021/het-ecologisch-debat-tussen-renovatie-en-herbouw-van-eengezinswoningen.